Giải mã “cú đảo chiều” bất thường

Các chỉ số chứng khoán tập trung tưởng như đã bước vào chu kỳ tăng điểm mới khi chuẩn bị bước sang tháng cuối cùng của năm 2009, thì đột ngột đảo chiều giảm điểm mạnh trong một vài phiên gần đây. Có rất nhiều ý kiến khác nhau lý giải nguyên nhân đợt suy giảm ngoài dự liệu này. 
Ông Johan Nyvene, TGĐ CTCP CK TP. HCM (HSC): "Kỳ vọng VN-Index xoay chiều" 
Thị trường giảm mạnh hai phiên giao dịch đầu tuần dù không có thêm bất cứ một tin xấu nào mới xuất hiện. Các lý do khả dĩ giải thích cho sự mất điểm của thị trường đều đã cũ: NHNN tiếp tục phát đi tín hiệu hạn chế tăng trưởng tín dụng, sự biến động trên thị trường tiền tệ khi VND tiếp tục yếu đi, thị trường vàng nổi sóng … 
Theo ông, sự giảm điểm của thị trường có hai lý do chính. Thứ nhất, hiện tại, môi trường kinh doanh và đầu tư chưa rõ ràng khi các thông tin chính sách tỏ sự không chắc chắn: NĐT băn khoăn không rõ trong giai đoạn hiện tại các chính sách hướng tới mục tiêu tăng trưởng hay kiềm chế lạm phát. Vì sự không chắc chắn này nên nhiều NĐT chọn giải pháp đứng ngoài thị trường. 
Thứ hai, lý do khá đơn giản, sau 8 tháng tăng trưởng liên tục, sự điều chỉnh của VN-Index là tất yếu. Ngoài lý do trên, tôi không thấy bất cứ một lý do gì đáng quan ngại về thị trường trong giai đoạn hiện tại: lạm phát không phải là vấn đề đáng lo ngại, VND yếu đi nhưng đã nằm trong tầm dự liệu của mọi người, thị trường vàng biến động nhưng là tất yếu khi đồng USD yếu đi… 
Trước mắt, vấn đề tín dụng thắt chặt sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến tính thanh khoản của thị trường. Tuy nhiên, hiện đã là cuối tháng 11, sang đầu năm 2010 các ngân hàng sẽ được cấp hạn mức tín dụng mới. 
Theo dự báo của HSC, năm 2010 thị trường sẽ ổn định hơn năm 2009. Một động lực tiềm tàng cho VN-Index là các TTCK lớn trên thế giới đều có sự bứt phá. Các đầu tàu kinh tế lớn trên thế giới như Mỹ hay Trung Quốc đều sự tăng trưởng cao hơn dự kiến. Đây là cơ sở quan trọng chứng minh sự phục hồi của kinh tế toàn cầu và kỳ vọng VN-Index xoay chiều. 
Ông Ngô Thanh Phát, Trưởng phòng Phân tích và Quản lý rủi ro, CTCK Quốc tế Việt Nam (VIS): "Cơ hội sinh lợi cho những NĐT trung và dài hạn đang rất lớn" 
Chỉ sau 3 phiên giảm điểm, VN-Index đã bị trả về mức 527,13 điểm, thị trường giao dịch trong điều kiện khối lượng và giá trị chứng khoán chuyển nhượng sụt giảm mạnh. Có thể thấy những phản ứng tiêu cực này do 2 nguyên nhân sau: 
Thứ nhất, các chỉ số chứng khoán đã giảm sâu trong thời gian từ cuối tháng 10 kéo dài đến đầu tháng 11, điều này đã tạo nên tâm lý sợ hãi của khá nhiều NĐT, đồng thời cũng làm giảm đi đáng kể một lượng tiền vào thị trường. Đợt phục hồi vừa qua chưa đủ độ dài về mặt thời gian để củng cố niềm tin của các NĐT. Trong tình trạng đó, trên thị trường lại xuất hiện những tin đồn không mấy tích cực xoay quanh vấn đề T+, điều này đã trực tiếp tạo thêm sự bất ổn trong tâm lý của các NĐT. 
Thứ hai, mặt dù chỉ số CPI trong 10 tháng đầu năm tăng khá thấp, nhưng việc giá vàng, giá dầu cùng một số mặt hàng khác đang tăng lên khiến nhiều NĐT tỏ ra quan ngại trước nguy cơ lạm phát tái diễn. Ngoài ra, việc tỷ giá VND/USD được điều chỉnh tăng trong hệ thống ngân hàng và thị trường tự do đã gián tiếp củng cố những quan ngại trên của các NĐT trên thị trường. 
Có thể nói, việc ổn định hay biến động của TTCK VN hiện nay chủ yếu phụ thuộc vào 2 yếu tố chính là tâm lý và dòng tiền. Trong khi một số kênh đầu tư khác vẫn còn đang thiếu hấp dẫn, thì chứng khoán vẫn được xem là kênh có khả năng hấp thụ mạnh lượng tiền từ nhiều nguồn khác nhau của nền kinh tế. Dễ thấy, ở những mức giá hiện tại, thị trường cho thấy cơ hội sinh lợi cho những NĐT trung và dài hạn đang rất lớn. 
Tuy nhiên, do đặc điểm thị trường còn nặng về tâm lý, nên việc xuất hiện các tin đồn không xác thực sẽ dễ tạo nên những phản ứng tiêu cực dây chuyền ở nhiều NĐT. Để giảm bớt tác động tiêu cực của những loại tin đồn không xác thực, cơ quan quản lý cần có những biện pháp ngăn ngừa, đồng thời nghiêm trị và xử lý kịp thời đối với những đối tượng đã lợi dụng hiện tượng tâm lý của thị trường để trục lợi. Bên cạnh đó, các NĐT cũng cần thận trọng, có biện pháp tự bảo vệ mình. 
Ông Trần Thiên Hà, TGĐ CTCK An Phát: "Hy vọng ở tháng 12" 
Quan sát thị trường cho thấy, NĐT tổ chức đang "nghỉ ngơi" và chưa có dấu hiệu quay lại thị trường. 
Với họ, đây là thời điểm bảo toàn lợi nhuận quan trọng hơn là kiếm lời. Không may cho TTCK khi điều chỉnh đúng vào thời điểm các NĐT tổ chức đang rục rịch tính toán lỗ lãi với nỗ lực làm "đẹp" kết quả kinh doanh quý IV/2009, nên khiến cho thị trường hụt cầu. 
Một lý do nữa khiến TTCK điều chỉnh sâu là nhiều NĐT sử dụng đòn bẩy tài chính đã hết kiên nhẫn, nên áp lực bán tháo đang khá rõ. Họ tin tưởng thị trường sẽ tốt lên, nhưng chẳng thể đợi đến "thời thái lai" khi món nợ đòn bẩy tài chính ngày càng "phình" to. Điều này lý giải tại sao mỗi khi thị trường có dấu hiệu quay đầu là lập tự bị gục ngã do áp lực cắt lỗ rất lớn. 
Hơn nữa, ở một thị trường mà NĐT nhỏ lẻ chiếm đa số như TTCK Việt Nam, thì chuyện thị trường tăng hay giảm thái quá là khó tránh khỏi. Trong bối cảnh như vậy, NĐT cần bình tĩnh chọn "hàng" xịn trước khi quyết định giải ngân ở mức vừa phải, để đón đầu cơ hội trong tháng 12, khi mà hy vọng TTCK phục hồi sẽ xuất hiện sau một thời gian tích luỹ. 
Lúc đó, giá cổ phiếu sẽ thực sự hấp dẫn, cộng với kết quả kinh doanh quý IV sắp công bố và nhất là tâm lý đón đầu tác động của các chính sách mới đối với thị trường trong năm 2010, sẽ tiếp sức cho thị trường định hình một xu hướng mới. (Đầu Tư Chứng Khoán 26/11)